Mowa nienawiści w internecie: jak z nią walczyć?

Publikacja zawiera pisemne wersje referatów przedstawionych podczas konferencji, która została zorganizowana w ramach programu Obserwatorium Wolności Mediów w Polsce 29 października 2012 r. na Uniwersytecie Warszawskim. Współorganizatorami tego wydarzenia był Zakład Praw Człowieka UW i Zakład Praw Człowieka UMCS w Lublinie.

Celem konferencji była dyskusja o skali zjawiska mowy nienawiści w sieci, sposobach przeciwdziałania jej, a także zaprezentowanie standardów międzynarodowych dotyczących tego zagadnienia. Inspiracją do zorganizowania konferencji był apel „Tygodnika Powszechnego” pt. Stop nienawiści w sieci z lipca 2012 r. Apel rozpoczynał się od słów:  „Wszyscy tkwimy w tym szambie – język nienawiści wylewa się bezkarnie zewsząd. Dowolny temat, dowolne forum (byle dość popularne) i zaczyna się bluzg, z nieodzownym antysemickim refrenem”.

W publikacji pokonferencyjnej zwrócono uwagę na główne trudności związane z dochodzeniem ochrony prawnej przez osoby pokrzywdzone, takie jak niska efektywność mechanizmów pozwalających na identyfikację autorów nienawistnych wpisów online czy kwestię transgranicznego charakteru komunikacji internetowej. Inni autorzy podkreślili natomiast konieczność uwzględnienia zagrożeń dla swobody wypowiedzi, jakie mogą wiązać się ze stosowaniem nieproporcjonalnych narzędzi walki z bezprawnymi treściami w sieci. Autorzy przedstawili własne propozycje rozwiązań tych problemów w oparciu o istniejące instrumenty prawne, a niekiedy także postulaty de lege ferenda. Zaprezentowali jednocześnie różne spojrzenia na zagadnienie mowy nienawiści w internecie (m. in. punkt widzenia organów ścigania, prawników reprezentujących ofiary naruszeń i autorów internetowych wypowiedzi, przedstawicieli organizacji pozarządowych walczących o prawa człowieka czy administratorów portali).

Pokonferencyjny zbiór artykułów:

  • Ewa Łętowska: „Zwodnicze uroki pokusy karania hate speech”
  • Andrzej Seremet: „Rola prokuratury w ściganiu przestępstwa mowy nienawiści”
  • Anna-Maria Siwińska: „Moderowanie forów jako instrument walki z mową nienawiści w sieci”
  • Grzegorz Wanio: „Prawne instrumenty walki z mową nienawiści a obowiązki administratorów stron internetowych”
  • Aleksandra Gliszczyńska-Grabias: „Międzynarodowoprawne standardy wolności słowa a mowa nienawiści”
  • Adam Bodnar: „Rola dostawców usług internetowych w walce z mową nienawiści w Internecie

Publikację uzupełniono także o apel „Tygodnika Powszechnego” i inne teksty, stanowiska, wystąpienia związane z tematem konferencji.

Autor:
Dominika Bychawska-Siniarska, Dorota Głowacka (red.)
Wydawca:
Helsińska Fundacja Praw Człowieka
Źródło:
http://www.obserwatorium.org/index.php?option=com_content&view=article&id=4520:praktyczny-przewodnik-po-art-212-kk-broszura-informacyjna&catid=51:publikacjerozne&Itemid=41